Τμήμα Επικοινωνίας και Μ.Μ.Ε.

Διευθύντρια:  Έλλη Φιλοκύπρου

Μέλη του Εργαστηρίου: Πέπη Ρηγοπούλου (ιδρύτρια του Εργαστηρίου και Ομότιμη Καθηγήτρια), Μαρία Κομνηνού (Ομότιμη Καθηγήτρια) Βασίλης Καραποστόλης (Ομότιμος Καθηγητής), οι καθηγτές και καθηγήτριες: Μυρτώ Ρήγου, Ευαγγελία Διαμαντοπούλου, Αφροδίτη Νικολαΐδου, Σπύρος Μοσχονάς, οι ερευνήτριες και ερευνητές Πέτρος Ζούνης (ΕΔΙΠ), Δρ. Ιωάννα Αθανασάτου, Δρ Άγγελος Αλετράς, Δρ Γιώργος Κραββαρίτης, Δρ Ιουλία Μέρμηγκα, Δρ Δημήτρης Παπαχαραλάμπους, Δρ Ελένη Τζουμάκα, Δρ Θωμάς Τσακαλάκης κ.α.

Έδρα: Σοφοκλέους 1, 10559 Αθήνα, 2ος όροφος.

Τηλέφωνο: 210 368 9255-6

e-mail: efilokip[at]media.uoa[dot]gr/thzounis[at]media.uoa[dot]gr

Website:  uranus.media.uoa.gr/artlab/

Το Εργαστήριο Τεχνών ασχολείται με τη διδασκαλία, την έρευνα και τις πρακτικές εφαρμογές, οι οποίες αφορούν στο θέατρο, τη λογοτεχνία, τις εικαστικές τέχνες, το περιβάλλον, το happening, τη video computer art, τον πειραματικό κινηματογράφο, την καλλιτεχνική πλευρά της τηλεόρασης (fiction, docu-fiction, πολιτιστικές εκπομπές), καθώς και τη σχέση των τεχνών με τη συλλογική μνήμη και την πολιτιστική κληρονομιά. Συμβάλλει στα σχετικά μαθήματα και συνεργάζεται με τα συγγενή εργαστήρια, όπως αυτά προσδιορίζονται από το πρόγραμμα του Τμήματος, σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο, αναλαμβάνει δε σχετικές έρευνες και ερευνητικά προγράμματα κάθε μορφής, καθώς και την παραγωγή και διαχείριση πολιτιστικών προϊόντων στα αντικείμενα που αναφέρθηκαν.

Στα πλαίσια αυτά το Εργαστήριο ασχολείται με την εκπόνηση ερευνών, μονογραφιών και συλλογικών έργων, με την έκδοση των ανωτέρω εργασιών, με ερευνητικά προγράμματα, εκθέσεις, ημερίδες, συμπόσια και συνέδρια, καθώς και με την παραγωγή και διαχείριση κάθε μορφής πολιτιστικών προϊόντων είτε από τους/τις φοιτητές/ριες του Τμήματος Ε.Μ.Μ.Ε. υπό την εποπτεία των διδασκόντων, είτε από άλλους συντελεστές, με την ευθύνη πάντοτε του Εργαστηρίου.

Στόχος του Εργαστηρίου είναι να συμβάλει στην άνοδο του γενικού μορφωτικού επιπέδου των προπτυχιακών και μεταπτυχιακών φοιτητών του Τμήματος Ε.Μ.Μ.Ε., προσφέροντας θεωρητικές και πρακτικές γνώσεις σε αντικείμενα τα οποία παίζουν κεντρικό ρόλο στον πολιτισμό της εποχής μας. Ταυτοχρόνως, η άσκηση των φοιτητών μας στα ανωτέρω αντικείμενα τούς προσφέρει σημαντικά προσόντα που θα επιτρέψουν την ευχερέστερη πρόσβασή τους σε έναν εργασιακό χώρο, ο οποίος μεταβάλλεται συνεχώς, απαιτώντας όλο και περισσότερες πρόσθετες δεξιότητες. Στα πλαίσια της επίτευξης των παραπάνω στόχων, προγραμματίζεται η κατασκευή  θεατρικής σκηνής για το ανέβασμα  παραστάσεων στο χώρο του εργαστηρίου.

Το Εργαστήριο υποστηρίζει τη διεξαγωγή προπτυχιακών και μεταπτυχιακών μαθημάτων και σεμιναρίων. Ενδεικτικά αναφέρονται τα μαθήματα: Ζητήματα νεωτερικότητας και μετανεωτερικότητας, Πολιτισμικές διαστάσεις στα ΜΜΕ, Ηθική, Επικοινωνία και Βιοηθική, Μύθος, Τέχνη, Ψυχανάλυση, Διαχείριση πολιτιστικής κληρονομιάς, Ανάλυση λόγου και εικόνας, Αισθητική και επικοινωνία, Ιστορία Τέχνης, Θέματα σύγχρονης ελληνικής τέχνης, Διαλεκτική της εικόνας, Ποίηση και επικοινωνία, Το σώμα στις παραστατικές τέχνες, Ανάλυση λογοτεχνικού κειμένου, Σκηνικές και κινηματογραφικές αναπαραστάσεις: από τον Σαίξπηρ στον Μπέκετ.

Στο πλαίσιο του μεταπτυχιακού προγράμματος, στο Εργαστήριο προσκαλούνται συνεργάτες για να συμμετάσχουν στη διδασκαλία: ενώ προσκαλούνται επίσης για διαλέξεις καλλιτέχνες και επιστήμονες: ενδεικτικά αναφέρονται οι Δήμος Αβδελιώδης, Κυριάκος  Κατζουράκης, Σάββας Μιχαήλ, Χρήστος Μποκόρος, Χρόνης Μπότσογλου, Ρούλα Πατεράκη, Τζίνα Πολίτη.

Ενδεικτικά επίσης αναφέρεται ότι, επί σειρά ετών, το Εργαστήριο έχει διοργανώσει σεμινάριο υποψηφίων διδακτόρων, τετράωρης διάρκειας, μία φορά κάθε μήνα. Στο πλαίσιο του σεμιναρίου  έχουν παρουσιαστεί κεφάλαια υπό εκπόνηση διατριβών, καθώς και κείμενα που έχουν σχέση με τις διατριβές αυτές. Ήδη έχουν ολοκληρωθεί αρκετές διατριβές οι οποίες παρουσιάστηκαν στη διάρκεια του σεμιναρίου.

Στις δραστηριότητες του Εργαστηρίου περιλαμβάνεται η διοργάνωση ημερίδων. Ενδεικτικά αναφέρεται η ημερίδα «Πολιτικές της εικόνας: μεταξύ εικονολατρείας και εικονομαχίας» που διοργανώθηκε σε συνεργασία με την Ταινιοθήκη το 2009, με τη συμμετοχή ξένων και ελλήνων διδασκόντων, διδακτόρων και υποψηφίων διδακτόρων. Επίσης οι ημερίδες του 2011-12: Η πληροφορία στο απόσπασμα (Νοέμβριος 2011), Δίκτυα αλληλεγγύης (Νοέμβριος 2011): και τα δύο σε συνεργασία με άλλα Εργαστήρια. Επίσης: Αθήνα: η κρίση της μνήμης (Μάρτιος 2012). Διοργανώθηκε ακόμη, σε συνεργασία με την Ελληνοαμερικανική Ένωση (2011) η ημερίδα «Ηθική και ΜΜΕ», με τη  συμμετοχή δημοσιογράφων και καθηγητών από το ΕΜΜΕ και το Τμήμα Επικοινωνίας, Μέσων και Πολιτισμού του Παντείου Πανεπιστημίου.

Επιπλέον, η έρευνα «Η εικόνα της Ελλάδας σε ξένα και ελληνικά ΜΜΕ για τα έτη 2010-2013», διεξήχθη από το Εργαστήρι Τεχνών και Πολιτιστικής Διαχείρισης του Τμήματος ΕΜΜΕ (ΕΚΠΑ) με την χορηγία Μ. Σταθόπουλου υπό τη διεύθυνση της καθηγήτριας Πέπης Ρηγοπούλου και τη συμβολή της καθηγήτριας Μυρτώς Ρήγου και οργανώθηκε Συνέδριο με τίτλο «Η εικόνα της Ελλάδας: Πολιτισμός και ΜΜΕ», στα πλαίσια της παρουσίασής της στις 20-21 Μαίου 2015, στο Πανεπιστήμιο.

Το 2016-17 διοργανώθηκαν  διαλέξεις υπό τη διεύθυνση της καθηγήτριας κ. Πέπης Ρηγοπούλου  με επιφανείς καλεσμένους, πανεπιστημιακούς και ανθρώπους της δράσης, με θέμα το προσφυγικό και την αντιμετώπισή του.

Το 2017 το Εργαστήριο συμμετείχε στη διοργάνωση επιστημονικού συνεδρίου προς τιμήν του Καθηγητή Peter Mackridge. Το συνέδριο διοργανώθηκε στην Καλαμάτα (σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου). Τα Πρακτικά του συνεδρίου εκδόθηκαν το 2018, με τίτλο: Μα τι γυρεύουν οι ψυχές μας ταξιδεύοντας; Αναζητήσεις και αγωνίες των ελλήνων λογοτεχνών του μεσοπολέμου (1918-1939).

Περιοδικό Ελελεύ

Υπό την αιγίδα του Εργαστηρίου έχουν εκδοθεί τεύχη του διεπιστημονικού ερευνητικού περιοδικού τέχνης με τον τίτλο Ελελεύ. Το περιοδικό αυτό φιλοξενεί αφιερώματα που συνδέονται με εκδηλώσεις του Εργαστηρίου: ημερίδες, συμπόσια κλπ. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι στο τεύχος του 2010 περιλαμβάνονται τα πρακτικά του "Διεθνούς Συμποσίου Εξόριστοι στο δέρμα μας: Από την μια ταυτότητα στην άλλη", που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα, τον Μάιο του 2009. Το συμπόσιο αυτό συνεχίζει και εμβαθύνει στην προβληματική μιας πρώτης συνάντησης στο Παρίσι, τον Φεβρουάριο του 2009, με θέμα το ζήτημα της ταυτότητας, όταν αυτή παύει να αποτελεί δεδομένο και βιώνεται ως περιπέτεια, αγωνία, τραύμα.

Στο πλαίσιο του Ερευνητικού προγράμματος Ηράκλειτος διενεργήθηκε η έρευνα και η συγγραφή της διατριβής του κ. Ιωάννη Λάμπρου με θέμα «Τα αινίγματα του Ηρακλή». Στο πλαίσιο της λειτουργίας του Εργαστηρίου οργανώθηκε το Θεατρικό Εργαστήρι της Δέσποινας Παναγιωτοπούλου.

Στο πλαίσιο του Εργαστηρίου λειτούργησε επίσης Θεατρική ομάδα του Τμήματος, με υπεύθυνη την Ομότιμη Καθηγήτρια Καλλιόπη Ρηγοπούλου.

Παραγωγές που έχουν γίνει:

(α) Σαίξπηρ, Τρικυμία: Αναλόγιο, 1993(β) Εγώ, ο Βλαδιμήρ Μαγιακόφσκυ: παρουσίαση βασισμένη σε ντοκουμέντα και μαρτυρίες γύρω από τη ζωή και το θάνατο του Ρώσου ποιητή, 1994 (γ) Ο ξεπεσμένος Δερβίσης: παράσταση βασισμένη στο ομότιτλο έργο του Αλ. Παπαδιαμάντη και σε άλλα έργα σχετικά με τους Δερβίσηδες, 1995 (Ο ξεπεσμένος Δερβίσης ξαναανέβηκε το 2011 σε δύο εκδοχές: τη μία από τις δύο σκηνοθέτησε η μεταπτυχιακή φοιτήτρια Αρχοντούλα Βαρβάκη), (δ) Ο Μπάυρον στην Αθήνα: έργο βασισμένο στη ζωή και το έργο του ποιητή Μπάυρον, αλλά και σε κείμενα για την Αθήνα των αρχών του 19ου αιώνα, 1996, (ε) Η Πανδώρα και οι αδελφές της: έργο βασισμένο σε κείμενα που μιλούν για τη γυναίκα-μηχανή, για τη γυναίκα-παγίδα και κούκλα, στο πλαίσιο της αναίρεσης του ανδροκρατικού αυτού μοντέλου, 1998, (στ) Το γεφύρι του Δρίνου: έργο βασισμένο στο ομότιτλο μυθιστόρημα του Ίβο Άντριτς, 1999, (ζ) Μην δαγκώνετε τους βρυκόλακες: έργο των Π. Ρηγοπούλου - Γ. Ανδρεάδη, 2000, (η) Ιστορίες του δρόμου, 2002, (θ) Δρόμενα (2006), (ι) Η βεράντα: performance, 2006. Διεύθυνση έρευνας, κείμενα και σκηνοθεσία: Πέπη Ρηγοπούλου.

Το 1997 ολοκληρώθηκε η συμπαραγωγή του Τμήματος Επικοινωνίας και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης για τη γειτονιά του Ψυρρή. Το ντοκυμαντέρ αυτό πήρε το πρώτο βραβείο στο Φεστιβάλ Μπαρ το 1998.

Στο πλαίσιο των κινηματογραφικών καταγραφών του έργου ελληνίδων δημιουργών, αναφέρεται η φιλμική παρουσίαση της πορείας της Ρούλας Πατεράκη από τη Μυρτώ Ρήγου.

Αναφέρονται επίσης, ενδεικτικά, οι εξής παραγωγές: (α) Απόπτωση (2012) σε σκηνοθεσία του τελειόφοιτου Χρήστου Καραλιά, (β) Κανείς δε ρωτάει για την ψυχή μου (2006), (γ) Σρέμπερ εναντίον Σρέμπερ (2009), (δ) Το σπήλαιο (2011)

Το Εργαστήριο υποστηρίζει τη διοργάνωση επισκέψεων σε μουσεία, αρχαιολογικούς χώρους και ατελιέ ζωγράφων, καθώς και παρακολούθηση θεατρικών παραστάσεων, στο πλαίσιο των μαθημάτων. Έχουν πραγματοποιηθεί εκπαιδευτικές εκδρομές στην Ολυμπία, στα Πιέρια και στα Αναστενάρια του Λαγκαδά και στη Βενετία.

Υποστηρίζει επίσης τη συνεργασία με το Εθνικό Θέατρο, με την πρωτοβουλία και την ευθύνη της Μυρτώς Ρήγου. Ενδεικτικά, για το 2011, αναφέρεται η παραγωγή «Αρχαία κληρονομιά, νέα προοπτική: πλατωνικοί διάλογοι»: πρόκειται για μια θεατρική απόδοση του πλατωνικού Συμποσίου, σε μετάφραση Σεσίλ Ιγγλέση. Στην παράσταση συμμετείχαν οι Γιώργος Βέλτσος, Άκις Βλουτής, Μυρτώ Ρήγου. Το ίδιο έργο παρουσιάστηκε επίσης σε συνεργασία με το Ίδρυμα «Η άλλη Αρκαδία» στο πλαίσιο της έκθεσης του Χρόνη Μπότσογλου «Ερωτικά». Η σκηνοθετική επιμέλεια ήταν της Ρούλας Πατεράκη.

Στο πλαίσιο του εργαστηρίου του μεταπτυχιακού μαθήματος «Σκηνικές και κινηματογραφικές αναπαραστάσεις: από τον Σαίξπηρ στον Μπέκετ» η σκηνοθέτης και ηθοποιός Ρούλα Πατεράκη προετοιμάζει τους μεταπτυχιακούς φοιτητές για την ανάγνωση των «Σονέτων» του Σαίξπηρ αλλά και για άλλες θεατρικές δράσεις που λαμβάνουν χώρα στο Εργαστήριο.

Στο Εργαστήριο θα αρχίσει να λειτουργεί σύντομα μια μικρή βιβλιοθήκη για τους μεταπτυχιακούς φοιτητές του Προγράμματος Πολιτισμικές και Κινηματογραφικές Σπουδές, χάρη στη γενναιοδωρία της Μαίρης Κιτροέφ, η οποία έχει προσφερθεί να δωρίσει 200 περίπου βιβλία που αφορούν τον Κινηματογράφο.